- Ο ενήλικος ο οποίος ενεργεί γενετήσιες πράξεις με ανήλικο, τον οποίον του έχουν εμπιστευθεί για να τον επιβλέπει ή να τον φυλάσσει, έστω και προσωρινά, τιμωρείται ως εξής:
α) αν ο παθών δεν συμπλήρωσε τα δώδεκα έτη, με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών,
β) αν ο παθών συμπλήρωσε τα δώδεκα αλλά όχι τα δεκατέσσερα έτη, με κάθειρξη,
γ) αν ο παθών συμπλήρωσε τα δεκατέσσερα έτη, με κάθειρξη ως δέκα έτη.
- 2. Ο ενήλικος ο οποίος απευθύνει χειρονομίες, προτάσεις ή εξιστορεί ή απεικονίζει ή παρουσιάζει πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα σε ανήλικο, τον οποίον του έχουν εμπιστευθεί για να τον επιβλέπει ή να τον φυλάσσει, έστω και προσωρινά, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών.
Με την παρούσα διάταξη του νέου ΠΚ τυποποιείται το ίδιο κατά βάση αδίκημα του προϊσχύσαντος άρθρου 342 και προστατεύεται η γενετήσια ελευθερία των ανηλίκων από πρόωρες σεξουαλικές σχέσεις με ενήλικα πρόσωπα μάλιστα της εμπιστοσύνης τους, που καταχρώνται της θέσης επίβλεψης ή φύλαξης αυτών.
Το στοιχείο το οποίο αξιολογείται στη διάταξη είναι κατά κύριο λόγο η εκμετάλλευση της σχέσης εμπιστοσύνης. Με τη διάταξη αυτή προστατεύεται η γενετήσια ελευθερία των ανηλίκων, που λόγω των ιδιαίτερων σχέσεων τους με το δράστη βρίσκονται περισσότερο εκτεθειμένα σε γενετήσιες προσβολές από αυτόν.
Έτσι ο δράστης πρέπει να έχει, και δη, κατά το χρόνο τέλεσης της γενετήσιας πράξης, μία από τις αναφερόμενες ιδιότητες, του επιβλέποντος ή φυλλάσσοντος τον ανήλικο, μόνιμα ή έστω και προσωρινά. Επομένως, δεν περιλαμβάνεται στη διάταξη, με τη νέα διατύπωσή της, ο δάσκαλος- εκπαιδευτικός που υπηρετεί σε κάποιο σχολείο, αν με μόνη την ιδιότητά του αυτή τελέσει γενετήσια πράξη με ανήλικο μαθητή του σχολείου, ενόψει της κατάργησης της παρ. 2 περ. γ’ του προϊσχύσαντος άρ. 342 που προέβλεπε ρητά τέλεση της πράξης από εκπαιδευτικό, παιδαγωγό, γυμναστή ή άλλο πρόσωπο που παραδίδει μαθήματα στον ανήλικο. Τα πρόσωπα αυτά διαπράττουν το έγκλημα του άρ. 339 ΠΚ.
Η παραπάνω άποψη, και μάλιστα υπό την αρχική διατύπωση του άρθρου 342 ΠΚ, υποστηρίζεται από Γ. Αλ. Μαγκάκη, «Τα εγκλήματα περί την γενετήσιον και την οικογενειακήν ζωήν», έκδ. 1967, σελ. 76 -77, ο οποίος παρατηρεί: «Διδάσκαλος είναι ο έχων αναλάβει την ευθύνη μεταδόσεως γνώσεων τινών εις τον ανήλικον διά της συστηματικής παραδόσεως μαθημάτων εις τούτον». Τυχόν διάφορη άποψη, είναι αντίθετη με την ως άνω διάταξη, όπως νυν ισχύει (contra legem). Το κείμενο του νόμου είναι σαφές. Και το Ποινικό Δίκαιο πρέπει να ερμηνεύεται στενά, όταν πρόκειται για θεμελίωση του αξιόποινου, η δε τοιαύτη ερμηνεία, που βαίνει πέραν του γράμματος του ποινικού νόμου αποτελεί αναλογία, η οποία δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής σε περίπτωση ευθείας και σαφούς ρύθμισης, από το νόμο, κάποιας αξιόποινης πράξης.
Η φερόμενη διάφορη άποψη, που υποστηρίζεται από Α. Τούση/Α. Γεωργίου, ΠΚ εκδ.1967, άρθρο 342, σελ. 888, Αθ. Κονταξή, ΠΚ έκδ. 2000, άρθρο 342, σελ. 2834, αφορά ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 342 ΠΚ, όπως αυτή ίσχυε πριν από την τροποποίησή της, με το Ν. 3500/2006, οπότε αρκούσε για τη στοιχειοθέτηση του αδικήματος ο δράστης να έχει απλώς την ιδιότητα του εκπαιδευτικού.
Στοιχεία του εγκλήματος:
α) Ενέργεια γενετήσιας πράξης με ανήλικο. Για την έννοια της γενετήσιας πράξης, στην οποία περιλαμβάνεται και η συνουσία και κάθε ανάλογη με αυτήν πράξη που αποβλέπει σε ηδονισμό του δράστη, βλ. άρθρο 336 παρ. 2 ΠΚ. Η γενετήσια πράξη, κατά την κρατούσα άποψη γίνεται με σωματική επαφή με τον ανήλικο, χωρίς να απαιτείται και βουλητική συμμετοχή. Χρειάζεται στις περιπτώσεις παρ. 1 σωματική επαφή. Είναι αδιάφορο το φύλο ή η ηθική υπόσταση του ανήλικου· μπορεί να είναι αγόρι ή κορίτσι μέχρι 18 ετών, αδιάφορα αν έχει ή όχι γενετήσια πείρα και ανεξάρτητα αν τη σχετική πρωτοβουλία για τη γενετήσια πράξη είχε ή πήρε ο ανήλικος και αδιάφορα αν έγινε χρήση βίας ή με πλάνη του ανηλίκου. Ενεργητικό υποκείμενο είναι ο ενήλικος, ο οποίος ενεργεί γενετήσιες πράξεις με ανήλικο, τον οποίον του έχουν εμπιστευθεί για να τον επιβλέπει ή να τον φυλάσσει, έστω και προσωρινά, υπό τις στην παρ. 1 περ. α’, β’, γ’ διακρίσεις ηλικίας.
Κατά την παρ. 2 ο ενήλικος ο οποίος απευθύνει χειρονομίες, προτάσεις ή εξιστορεί ή απεικονίζει ή παρουσιάζει πράξεις γενετήσιου χαρακτήρα σε ανήλικο, τον οποίο του έχουν εμπιστευθεί για να τον επιβλέπει ή να τον φυλάσσει, έστω και προσωρινά, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών. Εμπιστευμένο προσωρινά είναι το ανήλικο και στον ιδιαίτερο φροντιστή ή 9 καθηγητή, δάσκαλο, μουσικό, γυμναστή, νηπιαγωγό, υπάλληλο και βρεφοκόμο βρεφονηπιακού σταθμού, στον οδηγό ή συνοδό σχολικού λεωφορείου, στον προπονητή ή φροντιστή ομάδας, στον ιατρό, στο φυσικοθεραπευτή ή στο νοσοκόμο, στα καθήκοντα των οποίων συγκαταλέγεται ασφαλώς και η επίβλεψη του ανήλικου, αν προκύπτει ότι τους έχει ανατεθεί, έστω και προσωρινά, και η φύλαξη ή η επίβλεψη του θύματος ανήλικου. β) Κατάχρηση σχέσεων. Οι ανωτέρω αναφερόμενες σχέσεις εμπιστοσύνης δράστη και ανήλικου αποτελούν τη βάση της κατάχρησης, γιατί καθιστούν δυνατή ή διευκολύνουν την επαφή, την εμπίστευση και την τέλεση της γενετήσιας πράξης. Είναι αδιάφορο αν ο ανήλικος συναίνεσε στην τέλεση της πράξης ή αν ανέπτυξαν συναισθηματικό δεσμό ή αν προ υπήρχε της σύναψης σχέσης εξάρτησης επαφή τέτοιου είδους μεταξύ τους ή αν και την πρωτοβουλία είχε ο ανήλικος, ακριβώς γιατί ο ανήλικος είναι υπό εξάρτηση της υπάρχου σας ήδη ως παραπάνω σχέσης επιρροής και εμπιστοσύνης. γ) Δόλος. Αρκεί και ενδεχόμενος δόλος. Ο δόλος περιλαμβάνει τη γνώση και τη θέληση του δράστη για τέλεση γενετήσιας πράξης και τη γνώση αυτού για την ύπαρξη της σχέσης εξάρτησης του θύματος από αυτόν, λόγω συνδρομής κάποιας από τις αναφερόμενες στο ως άνω άρθρο ιδιότητας και γνώση της συγκεκριμένης ηλικίας του θύματος. Αν ο δράστης αγνοεί συγγνωστά κάποιο από τα παραπάνω στοιχεία της αντικειμενικής υπόστασης του εγκλήματος, έχουμε πραγματική πλάνη του άρθρ. 30 ΠΚ.
Τετελεσμένη είναι η πράξη μόλις συντελεσθεί η γενετήσια πράξη. Απόπειρα είναι νοητή.
Συρροή: Η παρούσα πράξη συρρέει αληθινά με γενετήσια πράξη μεταξύ συγγενών και με σωματικές βλάβες με πρόθεση. Μεταβολή κατηγορίας. Είναι επιτρεπτή η μεταβολή κατηγορίας σε γενετήσιες 14 πράξεις σε παιδιά, καθόσον οι διατάξεις αυτές του άρθρ. 342 είναι ειδικότερες σε σχέση με αυτές του άρθρ. 339 ΠΚ.
Πηγή: Κ. Φράγκος, Online κατ’ άρθρο ερμηνεία Ποινικού Κώδικα / Άρθρο 342.
Κατάχρηση ανηλίκων.
